Dünya Kupası, sürprizlere sahne olmaya devam ediyor. Favori kabul edilen İspanya, Portekiz üzere ülkeler peş peşe elenirken yarı finalde seyredeceğimiz dört ekipten ikisi, beklenenin çok üzerindeki performanslarıyla şaşırtıyor. Haliyle “Nedir bu işin sırrı?” sorusu da çok soruluyor.
O sürpriz gruplardan biri de Hırvatistan. Son olarak Brezilya’yı turnuvadan eleyen Hırvatistan’ın sırrını en uygun bilenlerden biri, geçtiğimiz yıllarda Beşiktaş ‘ı da çalıştıran teknik yönetici Slaven Bilic. 90’lı yılların sonlarında Hırvatistan Ulusal Ekibi’nin defansında isminden kelam ettiren, ilerleyen periyotta ekibin başına da geçen Bilic, The Athletic için kaleme aldığı yazıda Hırvatistan’ın muvaffakiyetinin art planını anlattı. İşte Bilic’in yazısından değerli satır başları:
1998 yılında Brezilya’yı yenmek çok gurur vericiydi. Yarı finale çıkıp ülkemize döndüğümüzde çoğunluk, “Bir daha asla yapamazlar, hiç bahtları yok” diyordu.
Ardından Rusya 2018 geldi. İnanılmaz lakin millilerimiz, 98’deki grubumuzdan da uygun bir performans sergileyip finale çıktı. Akabinde yeniden tıpkı bireyler, “Bundan fazlasını yapamazlar” diye konuştu.
Ve Katar… Üçüncü kere yarı finaldeyiz.
Kupa tarihinde kaç ülke üst üste iki turnuvada yarı finale çıkmıştır, bilmiyorum. Pekala büyük ülkeler bile bunu yapamazken bizim ölçülerimizde bir ulus (Hırvatistan’ın nüfusu 4 milyonun altında) bunu nasıl yaptı?
Yetenekli olduğumuz ortada, orası kesin, fakat ondan fazlası var. Fizikî ve zihinsel olarak güzel durumdayız ve kadro sporlarında çok yeterliyiz. Basketbolda, hentbolda ve sutopunda da dünyanın en düzgünlerinden biriyiz.
Meselenin arkadaşınızla yardımlaşmak olduğu, bireylerden çok kümenin muvaffakiyetinin öne çıktığı o cins sporlarda işimize yarayan birlik ve beraberlik hissimiz var.
Küçük bir ülke olduğumuz için oyuncularımız 10-11 yaşlarından itibaren bir ortada büyüyor. Birçok Dinamo Zagreb’de ve Hajduk Split’te oynuyor, yani birbirlerini tanıyorlar. Benim de kesimi olduğum 1998 takımında, Zvonimir Boban, Dinamo Zagreb’de oynuyordu. Ben de Hajduk Split’teydim. Takımdaki 8-9 kişi daha Hajduk Split’ten geliyordu. Boban’ı 10 yaşından beri tanıyordum. Ekip arkadaşı değildik biz, arkadaştık.
Büyük liglerin ve büyük kulüplerin olduğu büyük ülkelerde, bazen o kadar dostça ilgiler kurulamıyor. Örneğin İngiltere Ulusal Ekibi’nin birtakım oyuncularının bana anlattığına nazaran, kampta Yemek saatlerinde Chelsea masası, Manchester United masası, Liverpool masası diye ayrılıyorlarmış. Hırvatistan’da durum bu türlü değil. Futbolcular yalnızca ulusal ekip için bir ortaya geldikleri vakitlerde değil neredeyse her gün irtibat halinde.
İyi antrenörlerimiz ve akademilerimiz de var. Benim futbola başladığım devirde 10 yaş altı okulları vardı. Şimdilerde 7 yaş altına kadar indi bu hudut. Lakin bir de emekli futbolcuların açtığı özel okullar var. Buralarda çocuklar 5 yaşından itibaren eğitimlerine başlıyor.
Hırvatistan’da idmanlar hiç bitmiyor. Benim alana adım attığım devir olan 80’lerin başlarında (o vakitler Yugoslavya şimdi dağılmamıştı) günümüzün yarısını okulda, yarısını idmanda geçirirdik.
Hajduk Split’e ya da Dinamo Zagreb’e katılıyorsunuz, kendi kentinizde 10 yaş altı şampiyonasında ter döküyorsunuz. Daha sonra 14-15 yaşlarına geldiğinizde diğer kentlerdeki akranlarınızla oynamaya başlıyorsunuz. Bir yandan da her gün idman yapıyorsunuz. Çok önemli bir eğitim bu.
Eski vakitlerde oyunculara 11-12 yaşlarındayken çok fazla taktik öğretilmiyordu. Yalnızca yeteneğe ne tekniğe odaklanılıyordu.
Her gün en az yarım saatimizi bir duvarın karşısında geçiriyorduk. Duvara hakikat bir sol ayak pası, sonra sağ ayak, sol, sağ, tek temas, top denetimi; hepsi duvara karşı… Sonra topu yerden 10 santimetre kadar yükseğe bir ipin ucuna asıp tekrar duvara pas… Sekerse yandınız. Daima lakin daima alıştırma yapıyorduk.
Bir kişi oyundaki yerini bulabilmek için savaşmalıdır. Ve futboldaki yerine dair soruları nasıl cevaplayacağını öğrenmelidir. Bir teknik yönetici olarak, şayet bir oyuncu sizden her şeyi nasıl yapacağını söylemenizi bekliyorsa, nasıl şut atmasını, nasıl pas vermesini, penaltıyı nasıl kullanması gerektiğini de söylemenizi bekleyecektir.
Hırvatistanlıların uygun olmasının sebeplerinden biri bu. Bizim ülkemizde bu türlü şeylere yer yok. Nihayetinde her şey size bağlı.
Hırvatistan hiç parası olmayan ya da oynayacak alanı bulunmayan ve bu nedenle çocuklarının hiç bahtı olmayan bir ülke değil. Kâfi sayıda tesisimiz var. Futbolcularımızın ayaklarında kramponları, üzücü durumda olmayan alanları var. Fazla gelişmiş olmasa da maçları tahlil edebilen bilgisayarlarımız var.
Ama birebir vakitte bunların hiçbirinin fazlası da yok. Bu da öğrenmek zorunda olduğunuz manasına geliyor. Ve bir şeyleri kendi kendinize elde etmeniz gerektiği manasına… Bu bizim mantığımızın kıymetli bir kısmını oluşturuyor.
Hırvatistan’da futbol dünyasına adım atmak isteyen yeni bir insan dalgası var lakin ben durumun olduğu üzere kalmasını isterim zira bir şeylerin sıkıntı yoldan elde edilmesinden yanayım. Bir şeyler önünüze hazır gelmemeli. Almanya örneğine bakın. Tıpkı 2018’de olduğu üzere bu yıl da kupadan çok erken bir etapta elenmeleri benim için sürpriz olmadı.
Hırvatistan’da bir deyiş vardır. “Baharatı lezzetli ancak çok fazla” deriz. Her şey çok fazla.
Örneğin forvetlerin şut idmanlarında, beklerinizi orta yapsınlar diye kanatlara koyarsınız. Ancak günümüzde forvetlere otomatik olarak orta yapan ekipmanlar geliştirildi. Bu çok fazla.
Hırvatistan’ın bu yıl yarı finale çıkmasını bu kadar şaşırtan yapan değerli noktalardan biri, grubun orta saha oyuncuları düzeyinde (yani en üst düzey) bir forvetten mahrum olması. Bizim bir forvetimiz yok; onun yerine dört forvetimiz var. Biri Dinamo Zagreb’de, biri Hajduk Split’te, biri Osasuna’da (geçen dönem La Liga’yı 10’uncu tamamladılar) oynuyor. Dördüncü kişi ise Andrej Kramaric ve o da daha çok bir ikinci forvet.
Zlatko Dalic inanılmaz bir iş yaptı. Beşerler Dalic’in Avrupa’daki teknik yöneticilik mesleği pek parlak olmadığı için bu türlü diyordu. Lakin Dalic, Avrupa’nın akabinde Ortadoğu’ya gitti ve âlâ bir iş çıkardı. Daha sonra beşerler 2018’deki Dünya Kupası’nın tek seferlik bir şey olduğunu söylemeye başladı. Bu muvaffakiyetin Dalic’e değil, yeni kuşak oyunculara, Luka Modric’e ilişkin olduğunu öne sürdüler. Elbette nihayetinde muvaffakiyet her vakit oyunculara ilişkin lakin oyuncuların başarabileceklerine inanmaları gerekiyor. Dalic’in birebir şeyi bir sefer daha yapabilmiş olmasını tanım edecek söz bulamıyorum.
Dalic, ekibe o sükuneti ve inancı getiren kişi. Bağırıp çağırmıyor, “Ya dediğimi yaparsınız ya da kapı orada” demiyor. Çok akıllı, çok güzel ve çok sakin. Etrafına sükunetle gücün karışımı olan bir şey yayıyor.
Brezilya maçını da penaltılarla almış olmak bize şunu gösterdi: Evet, penaltı atışlarında baht çok kıymetli bir faktör ancak oyuncularımızın soğukkanlılığı da takdire şayan. Güya idman sonrası “5 atan kazanır” oynuyor üzereydiler.
Rusya’da yapılan bir evvelki Dünya Kupası’nın son 16 çeşidinde Danimarka’yı, çeyrek finallerde de Rusya’yı, penaltılarla geçtik. Bu yıl son 16’da Japonya’yı, çeyrek finalde ise Brezilya’yı, tekrar penaltılarla devirdik. Penaltı atışları için sabırsızlanıyoruz.
Brezilya’yı yenmeyi beklemiyordum. Brezilya’ya karşı 5-6 maç oynasak, bunların 3 ya da 4 adedini kaybeder 1 ya da 2 adedinde berabere kalır, bir maçı kazanırız. Bu maç, o maçtı.
Ancak bu akşamki yarı final karşılaşmasında Arjantin’i yenmeyi çok arzuluyorum. Biz daha yeterli bir ekibiz. Modric’le, Marcelo Brozovic’le, Mateo Kovacic’le turnuvanın en yeterli orta alanına sahibiz. Maçı çok düzgün yönetim ediyorlar, akışı diledikleri üzere hızlandırıp yavaşlatabiliyorlar ve karşılarında hangi kadro olursa olsun topu kaptırmıyorlar.
Arjantin yeterli bir grup fakat büsbütün Lionel Messi’ye bel bağlamış durumdalar. (Messi dünyanın en düzgünü olsa bile durum bu türlü.) Arjantinliler uzatma dakikalarına hazırlıklı olmalı ve natürel penaltılara da…
Hürriyet, The Athletic’in “Slaven Bilic: Croatia’s secret? Thinking for ourselves – and no cliques” başlıklı haberinden derlemiştir.
News
